De geschiedenis van Haarlem begint zo’n duizend jaar geleden. De stad ontstond als een kleine nederzetting aan het Spaarne.
De gunstige ligging aan het Spaarne en de oude landweg door Holland brengt de stad welvaart.
Het wordt de zetel van de Graaf van Holland en in 1245 krijgt de stad van Graaf Willem II stadsrechten. Er mag dan een zware stadsmuur met poorten en torens worden gebouwd ter verdediging.
De Adriaan is gebouwd op de resten van de Goê Vrouwtoren, een oude verdedigingdstoren aan het Spaarne. Vroeger lagen er om Haarlem grachten, muren en torens om de stad te verdedigen tegen vijandelijke aanvallen.
Je kon de stad alleen maar in en uit via de stadspoorten.
Aan de overkant van het Spaarne tegenover de Goê vrouwtoren lag de Zanderstoren. Tussen beide torens lag een brug. De torens en de brug heetten samen de Catrijnepoort.
Vanaf de Catrijnepoort kon de noordelijke toegang tot het Spaarne in de gaten worden gehouden.Later verloren de verdedigings- werken rond de stad hun functie en werden ze gesloopt.
In 1778 krijgt de Amsterdamse ondernemer Adriaan de Boois van de gemeente Haarlem toestemming om een windmolen te bouwen. Hij zet zijn industriemolen op de onderbouw van de oude Goê Vrouwtoren dichtbij het centrum van de stad. Hierdoor steken de wieken hoog boven het Spaarne uit en vangen ze ieder zuchtje wind. Op 19 mei 1779 wordt stellingmolen De Adriaan geopend. De Boois maalt er jarenlang tufsteen tot tras. Ook schelpen en eikenschors worden vermalen.
In 1802 wordt De Adriaan aan een tabakshandelaar verkocht, die er tot 1865 tabaksrollen tot snuiftabak maalt. Opnieuw verandert de molen van eigenaar en functie. Hij wordt omgebouwd tot een wind- en stoomkorenmolen. Vanaf die tijd wordt er in de molen koren gemalen.
Jacob Pietersz Olycan (1596 – 1638), was een welgestelde brouwer, bestuurder en later burgemeester van Haarlem.
Hij is nog steeds bekend omdat de beroemde Haarlemse schilder Frans Hals hem meerdere keren heeft geschilderd.
Onder andere staat hij op een van zijn beroemde schuttersstukken.
Jacob was net als veel andere belangrijke stadsgenoten lid van de schutterij, vrijwilligers die zich in hun vrije tijd bezighielden met militaire oefeningen om de stad te kunnen verdedigen. Ook zorgden zij voor orde, rust en veiligheid, bijvoorbeeld bij oproer, brand of belangrijk bezoek.
Langs de oevers van het Spaarne woonden en werkten veel bierbrouwers.
Vlakbij langs het Spaarne, richting centrum, dreef Kenau haar houthandel.
Tijdens de opstand tegen het Spaanse gezag belegerden Spaanse troepen in 1572 de stad. De door de Spaanse kanonnen kapotgeschoten stadsmuren moesten door de bevolking van Haarlem telkens worden hersteld.
Kenau heeft zich hierbij zeer strijdvaardig ingezet, ook leverde zij het stadsbestuur hout voor oorlogsschepen. Na zeven maanden moest Haarlem zich overgeven en werden duizenden inwoners en soldaten door de Spanjaarden onthoofd of verdronken. Kenau kon de stad ontvluchten.
Uit processtukken uit 1585 blijkt dat Kenau van de stad nooit geld heeft ontvangen voor het geleverde hout.
In de rechtbank deed ze haar naam ook alle eer aan!
Op zaterdagmiddag 23 april 1932 was Haarlem in rep en roer. De Adriaan stond in brand. De indrukwekkende vuurzee trok duizenden toeschouwers. Ondanks kordaat optreden van de Haarlemse brandweer bleef van de Adriaan weinig meer over dan een smeulende hoop stenen en balken.
Al een dag na de brand organiseerden Haarlemmers een inzamelingsactie voor een nieuwe Adriaan.
In 2002, zeventig jaar later, is het eindelijk zover. Haarlem heeft zijn Adriaan terug.
In 1963 wordt de gemeente Haarlem eigenaar van de grond waarop de molen heeft gestaan en neemt ook een herbouwplicht op zich. Die laatste belofte raakt in de jaren daarna in de vergetelheid. In 1991wordt de Stichting Molen De Adriaan opgericht die de herbouw van de molen als doelstelling heeft. In 1996 ontdekt de voorzitter van de Stichting in oude archiefstukken de passage over de herbouwplicht.
Op 23 april 2002, 70 jaar na de brand, wordt De (nieuwe) Adriaan feestelijk geopend.
Molen de Molen is niet alleen een unieke (graan) molen op de Goede Vrouwe toren van de stad Haarlem aan het Spaarne, maar een zeer geliefde plek voor een huwelijksceremonie, vergadering, receptie, diner of feest. Maar na 15 jaar werd her tijd om de inrichting en de mogelijkheden van de eerste verdieping te vernieuwen. Eind 2016 was het zover.
Op de begane grond nadert het panorama van Haarlem rond 1800, waar kunstenaar Chiel Braat iedere maandag sinds 2012 aan werkt zijn voltooingg. Het museale deel over de molen en de geschiedenis rond de molen is van de begane grond verplaatst naar de eerste verdieping.
Op de halfronde muur op de eerste verdieping zijn 7 panelen opgehangen die tweetalig (Nederlands en Engels) de geschiedenis van Haarlem en De Adriaan tonen.
Aan de zuid zijde bij het Frans balkon (mooi foto moment voor bruidsparen) hangt over de gehele breedte (4,5 meter) een gordijn met de uitvergrootte afbeelding van een schilderij van Vroon over windmolens op de stadsmuren van Haarlem 300 jaar geleden.
Aan het plafond van de halfronde muur (noordijzde) hangt een dubbele set gordijnen (elk 13,5 meter lang en 2,75 meter hoog)) die kunnen worden gebruikt om de panelen te bedekken, al naar gelang naar de sfeer die de opdrachtgevers wensen voor hun bijeenkomst.
Voor een bruiloft kan het bruidspaar kiezen voor het gordijn met gravures van de bekendste buitenplaatsen rond Haarlem, waar rijke Amsterdamse burgers de zomer doorbrachten (de stank van de grachten was in de zomermaanden onvredraaglijk).
Voor een diner in de avond kan de gastheer kiezen voor het gordijn met oude gravures van oud Haarlem en een schilderij van Frans Hals met de Magere Compagnie van Amsterdam (kan je hem in het schilderij vinden?). Buitenlandse bezoekers maken graag selfies.
Vergeet niet om te kijken naar het plafond waar de wolken van een beroemd schilderij van Ruysdael worden afgebeeld.
Privacy | Copyright © 2020 Molen De Adriaan. Designed by Partiee
